Daha önceki makalelerimde atatürkü Sultan Vahideddin Han 'ın gönderdiğini ve ne geniş imkanlar ve yetkiler verdiğini göstermiştim.Şimdi o makalelerimin yanına yenisini eklemek istiyorum ALLAH (c.c) İzin verirse.

 

Sultan Vahidettin’in eşi Müveddet Kadınefendi’nin yanında bulunmuş bir hanımın hatıratında yine aynı hakikatleri görmek mümkündür. Bilindiği gibi Osmanlı’nın son dönemlerinde, fakirlik ve başka nedenlerle aileler, kızlarını doğrudan saraya veya hanedan üyesi birinin sarayına teslim ederlerdi. Daha önce bir şekilde gelmiş, önemli bir mevkiye sahip olan saraylı bir hanımın akrabası olan kızlar da ona duyulan itimat nedeniyle saraya verilirlerdi. Işte aşağıdaki satırların yazarı bu usulle şehzade Vahidettin’in sarayına alınmış olan Afife Rezzemaza adlı bir hanımdır.

Rezzemaza Hanım, M. Kemal’in Anadolu’ya gönderilişi ve Sultan Vahidettin’in Milli Mücadele’deki rolü hakkında şunları yazıyor:

“Sultan Vahdettin’in, M. Kemal Paşa’ya Anadolu’ya geçip memleketi düşmanın zulmünden kurtarmasını irade buyurduğu hakikattir. Tabii bu iradesini resmi bir vesika (belge) ile buyurmamıştır. Zira malum olduğu gibi Ingilizler herşeyi tahkik ediyorlardı (soruşturuyorlardı). Şayet padişah emrini resmen buyurmuş olsa idi, düşman buna imkanı yok müsaade etmezdi. Bu sebepten de M. Kemal Paşa’nın Anadolu’ya tayini, isyancıları tevkif edip, Anadolu halkının, Itilaf devletlerinin hükümlerine itaat etmelerini mümkün kılması fermanı ile vuku buldu. Başka türlü paşanın Anadolu’ya geçmesi mümkün değildi. (..) Fakat (tarih) kitaplarında izah edilmeyen hususlardan biri de, Sultan Vahdettin’in bizatihi kendi cebinden paşaya nakid verdiği hakikatidir. Zat-ı Şahane, M. Kemal Paşa’ya Anadolu’da müşkilat (zorluk) çekmemesi için takriben 8 bin Ingiliz sterlini verdi. Ilaveten paşanın bütün masraflarını tesfiye etti (ödedi). Bu hakikatler hakkında niçin tek cümle dahi sarfedilmedi? Ne acı.

M. Kemal Paşa hakkında Zat-ı Şahane(Sultan Vahdettin) menfada (sürgünde) pek çok şey anlatmıştır. Anlattıklarını yazmak ve neşr ü tebliğ etmek mümkün değil, zira kanunen men edilmiştir. Hatta bu satırları bu şekilde yazmam dahi tehlikelidir. Fakat yazdıklarımı neşretmeyeceğim için korkmuyorum. (Nitekim anılar, onun hayatta olduğu dönemde yayınlanmamıştır: Kadir Çandarlıoğlu) Muhtemelen ileride bütün hakikatleri neşretmek mümkün olabilir.(..)

Hanedan, paşanın Anadolu’ya tayin edilmesine katiyyen karşı idi, fakat Zat-ı Şahane(Sultan Vahidettin), memleketimizin istikbali için M. Kemal Paşa’yı göndermekten başka çaresinin olmadığını biliyordu. Vakıa Sultan Vahdettin büyük bir fedai idi.

Menfada(sürgünde) cennet-mekan Sultan Vahdettin muhtelif günler bize tarihi kararları hususunda izahat verirdi. Farz-ı muhal, ne yaptı ise memleketin selameti için yaptığını söylerdi. Ingilizlere karar ve hareketleri ile bir nevi sed çektiğinden Anadolu’daki isyancıların muvaffak olduklarını anlatırdı. Ilaveten M. Kemal Paşa’nın padişahın yaptıklarından ve yapacağından haberdar olduğunuda söylerdi. Aynı şekilde bütün musibetleri kendi şahsına toplayarak memleketin işgalinin hitam(son) bulacağına inanırdı. Bu husus hakkında da, “M. Kemal Paşa’nın malumatı vardı” derdi. Zat-ı Şahane’nin anlattıkları istihrac edildiğinde, Hünkarın kati şekilde hain olmadığı, memleketi ve milleti kurtardığı ve maalesef itimad ettiği muhtelif kişiler tarafından aldatıldığı tebarüz etmektedir.”

Yeniden gördüğünüz gibi atatürkü Samsun'a Sultan Vahideddin Han göndermişti ve Gerçek kahramnda Sultan Vahideddin Han.